برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) اتریوم با برنامه‌های دیگر که هر روز با آنها سر و کار دارید تفاوت دارند، زیرا هدف آنها کنترل بیشتر بر زندگی آنلاین کاربران است.
اتریوم و برنامه‌های غیرمتمرکز
طبق نتایج برنامه‌ی ردیاب رمزنگاری، State of the Dapps، بیش از 3000 برنامه غیرمتمرکز (که به عنوان DApps شناخته می‌شود) در حال حاضر بر روی بلاکچین اتریوم در حال اجرا هستند.
این برنامه‌ها با برنامه‌های معمولی تلفن همراه و مبتنی بر وب متفاوت هستند، زیرا هدف آنها کنترل بیشتر بر داده‌هایی است که برنامه‌ها مدیریت می‌کنند. برنامه‌های سنتی، مانند Twitter یا Robinhood توسط یک مقام مرکزی مدیریت می‌شوند که در نهایت حرف آخر را در مورد نحوه ایمن سازی و استفاده از داده‌های مشتریانشان (چه خوب و چه بد) می‌زند.
برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) یک رویکرد غیرمتمرکز برای مدیریت داده‌ها دارند و از نظر تئوری کنترل را با کمک فناوری بلاکچین (اساس شبکه اتریوم) در دستان کاربران قرار می‌دهند. اتریوم، دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان از نظر ارزش بازار (بعد از بیت موین) و اولین پلتفرمی است که ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز را تسهیل کرده است.
در حالی که این فناوری اتریوم برای بسیاری از طرفداران حوزه ارزهای دیجیتال و کامپیوتر، وسوسه انگیز است، باید توجه داشت که این پلتفرم، اوپن سورس محسوب می‌شود. این بدان معناست که پروژه‌های ساخته شده بر اساس آن اغلب آزمایشی و گاهی اوقات هم کلاهبرداری است. انجام تحقیقات جدی قبل از سرمایه‌گذاری، کاری است که باید انجام دهید.
پروژه‌های برتر اتریوم
در حال حاضر، بسیاری از پروژه‌های برتر اتریوم بر امور مالی غیرمتمرکز یا DeFi متمرکز هستند. هدف DeFi گسترش کاربرد ارزهای دیجیتال از تراکنش‌های روزمره به موارد استفاده‌ی پیچیده‌تر در حوزه‌های مالی، مانند وام‌ها و مشتقات است.
فضای DeFi در سال 2020 رشد قابل توجهی پیدا کرد و ارزش کل داراییهای رمزنگاری قفل شده در پروتکل‌های آن، بیش از 2 هزار درصد رشد داشت و از 650 میلیون دلار در ابتدای سال، به 16.05 میلیارد دلار در پایان سال رسید.
برنامه‌های غیرمتمرکز اتریوم به قدری محبوب شده‌اند که افزایش ازدحام کارمزد تراکنش‌ها (مقدار اتر مورد نیاز برای ارسال پرداخت‌ها از طریق شبکه) را بیش از همیشه افزایش داده است. این اتفاق، نتیجه مستقیم رقابت کاربران DApp برای پردازش سریع‌تر تراکنش‌های خود توسط ماینرهاست. هر چه کارمزدی که به تراکنش تعلق می‌گیرد بیشتر باشد، احتمال اینکه استخراج کننده ETH زودتر آن را به بلاکچین اضافه کند، بیشتر می‌شود.
MakerDao
استیبل کوین‌ها به وجود آمدند تا یکی از مشکلات ارزهای دیجیتال را برطرف کنند. قیمت‌های ارزهای دیجیتال، به طور غیرقابل پیش بینی نوسان دارند و در نتیجه این امر، آنها را به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت و یک ذخیره قابل اعتماد ثروت، نامناسب می‌سازد. در حالی که بیشتر استیبل کوین‌ها متمرکز هستند، MakerDAO از این جهت متفاوت است که برنامه‌ای دقیق برای چگونگی تمرکززدایی برای کنترل استیبل کوین خود، DAI، ارائه کرده است.
- بیشتر بدانید: Dao چیست؟
Uniswap
یونی سواپ، یک صرافی غیرمتمرکز است، به این معنی که برخلاف اکثر صرافی‌ها، هرگز کنترل وجوه کاربر را در دست نمی‌گیرد. یونی سواپ، محبوب‌ترین صرافی غیرمتمرکز تا به امروز به حساب می‌آید. این پروژه یک رقیب سرسخت به نام SushiSwap دارد که سعی می‌کند تا تمام کاربران را به سمت خود جذب کند. یکی دیگر از جنبه‌های منحصر به فرد Uniswap این است که از سیستم بازارساز خودکار (AMM) برای تسهیل امور استفاده می‌کند. به این معنی که استخرهای نقدینگی که مبادلات سکه‌ها را مدیریت می‌کنند، برخلاف یک سیستم دفتر سفارش سنتی، توسط قراردادهای هوشمند اداره می‌شوند.
هنگام معامله در یک صرافی متمرکز معمولی کریپتو، قیمت بازار یک دارایی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. برای خرید و فروش، یک معامله‌گر باید شخصی را در طرف مقابل دفتر سفارش پیدا کند تا نقدینگی لازم برای تکمیل معامله را فراهم کند. با صرافی‌های مبتنی بر AMM مانند Uniswap، یک الگوریتم قیمت گذاری، قیمت بازار هر دارایی را تعیین می‌کند. سرمایه‌گذاران تشویق می‌شوند تا نقدینگی را فراهم کنند که با هم ترکیب شده و برای انجام تمام معاملات با قیمت‌های تعیین شده بازار استفاده شود.
Chainlink
چین لینک یک پلتفرم اوراکل است، به این معنی که قراردادهای هوشمند را با داده‌هایی از دنیای خارج مانند اطلاعات آب و هوا یا قیمت سهام، متصل می‌کند. یک قرارداد هوشمند از این داده‌ها برای اجرای دستورالعمل‌های از پیش تعریف شده استفاده می‌کند. به عنوان مثال، پرداخت خسارت بیمه در صورت وقوع طوفان.
در حالی که Chainlink از سال 2017 وجود داشته است، این پروژه واقعاً تا سال 2019 در خط مقدم قرار نگرفته بود و به نوعی گمنام به حساب می‌آمد. پس از همکاری این پلتفرم با گوگل، رمز ارز LINK که یک رمز ارز ERC-20 است به وجود آمد و در بالای شبکه اتریوم اجرا می‌شود.
Axie Infinity
Axie Infinity یک بازی نقش آفرینی آنلاین است که در آن کاربران شخصیت‌های دیجیتال و خارق العاده‌ای به نام Axies را جمع آوری و پرورش می‌دهند. Axies در حقیقت انواعی از توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) هستند، به این معنی که هر کدام از نظر رمزنگاری منحصر به فرد به حساب می‌آیند و گیمرها مالکیت کامل آنها را دارند و در برخی موارد به دلیل ماهیت کمیاب و کلکسیونی بودن آنها، ارزش زیادی پیدا می‌کنند
Aave
Aave یک پلتفرم وام دهی و استقراض غیرمتمرکز است که اخیراً 25 میلیون دلار از شرکت‌های سرمایه‌گذاری از قبیل Blockchain.com و Blockchain Capital جمع آوری کرده است.
سایر برنامه‌های اتریوم
Compound: یک پلتفرم وام‌دهی غیرمتمرکز است که با اختراع استخراج نقدینگی شناخته می‌شود. یعنی شرکت یک سکه منحصر به فردی را منتشر می‌کند که فقط کسانی که نقدینگی را به پلتفرم ارائه می‌دهند، می‌توانند مالک آن باشند. این تکنیک DeFi از طریق این پلتفرم شناخته شد، به طوری که بسیاری از کاربران برای کسب درآمد از این تکنیک استفاده می‌کنند و شرکت‌ها نیز برای جذب کاربران جدید از این ایده کپی کرده‌اند.
WBTC: رپد بیت کوین، یک توکن بر پایه بلاکچین اتریوم است که به صورت 1:1 توسط بیت کوین پشتیبانی می‌شود، هدف آن، آوردن نقدینگی بیت کوین به اتریوم است. محبوبیت آن تا حدی افزایش یافته است زیرا سرمایه‌گذاران می‌توانند با بیت کوینی که در اتریوم قفل می‌کنند، سود کسب کنند.
SushiSwap: این صرافی غیرمتمرکز (DEX) شاخه‌ای از صرافی غیرمتمرکز Uniswap است که به ارائه دهندگان نقدینگی، با توکن SUSHI خود پاداش می‌دهد.
Status: یک کیف پول اتر و سیستم پیام خصوصی.
Unstoppable Domains: یکی از اهدافی که اتریوم به تبلیغ مداوم آن می‌پردازد، یعنی غیرمتمرکز کردن اینترنت با ساخت اپلیکیشن‌هایی که توسط غول‌های فناوری کنترل نمی‌شوند. این پلتفرم، نقش خود را با ایجاد دامنه‌هایی ایفا می‌کند که هیج نهاد مرکزی یا دولتی نمی‌تواند آنها را حذف کنند.
شبکه Kyber: یک AMM محبوب، مانند Uniswap، که توسط Loi Luu ایجاد شده است.
Basic attention token: یک توکن ERC-20 در اتریوم که بین کاربران، ناشران و تبلیغکنندگان در مرورگر Brave رد و بدل می‌شود. هنگام استفاده از مرورگر، کاربران BAT را از تبلیغکنندگان برای توجه به تبلیغ آنها دریافت می‌کنند. BAT، پروژه‌ای است که توسط خالق جاوا اسکریپت و یکی از بنیانگذاران موزیلا، برندان ایچ هدایت می‌شود.
OpenSea: بازاری برای خرید و فروش NFT، از جمله Axies، دامنه‌های غیر قابل توقف (Unstoppable Domains)، آثار هنری دیجیتال و غیره.
Livepeer: شبکه‌ای برای پخش محتوای ویدیویی مستقیم غیرمتمرکز که جایگزینی برای You Tube ارائه می‌کند.
Decentraland: یک بازی واقعیت مجازی غیرمتمرکز، که در آن کاربران، مالک زمین‌های مجازی هستند و می‌توانند سازه‌هایی مانند پارک‌ها و مراکز تفریحی بسازند که از آن درآمدزایی داشته باشند.
انواع دیگری از برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp) بلاکچین اتریوم
ده‌ها برنامه رمزنگاری دیگر با پایگاه‌های کاربری کوچک‌تر از سرویس‌های فوق وجود دارد.
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)
- 0x
- LocalEthereum
- Balancer
بسترهای وام دهی
- Curve Finance
- dYdX
استیبل کوین‌ها
- تتر (Tether): این استیبل کوین محبوب در واقع روی بسیاری از بلاکچین‌ها به طور همزمان وجود دارد.
- USDC
- PAX
بازارهای پیش بینی
- Augur
- Gnosis
برنامه‌های ذخیره سازی
- Storj
- Golem
برنامه‌های غیرمتمرکز متفرقه
- Dark Forest
- Tornado Cash: for private transactions on Ethereum.
- Aragon
- Circles
این مقاله فقط نگاهی سطحی به این مقوله بود. State of the Dapps سایر برنامه‌های غیرمتمرکز اتریوم را بر اساس عوامل مختلفی از جمله کاربران فعال فعلی، حجم تراکنش و فعالیت توسعه دهندگان رتبه بندی کرده است. در همین حال، DeFi Pulse برنامه‌های DeFi را بر اساس مقدار اتر قفل شده در آنها رتبه بندی می‌کند.
