اگر نمی‌دانید اثبات کار یا اثبات سهام چه هستند، چه تفاوت‌هایی با هم دارند و کاربرد آنها چیست، این مطلب را از دست ندهید.
مقدمه‌ای بر اثبات کار و اثبات سهام
«اثبات کار» و «اثبات سهام» دو مکانیسم اصلی توافقی هستند که ارزهای دیجیتال برای تأیید تراکنش‌های جدید، افزودن به بلاکچین و ایجاد توکن‌های جدید از آنها استفاده می‌کنند. اثبات کار، که برای اولین بار توسط بیت کوین معرفی شد، از استخراج برای دستیابی به اهداف خود استفاده می‌کند. اثبات سهام، که توسط کاردانو، بلاکچین ETH2 و دیگران مورد استفاده قرار می‌گیرد، برای دستیابی به مواردی مشابه به سهامداری استفاده می‌شود.
شبکه‌های ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز باید مطمئن شوند که هیچکس بدون یک مرجع مرکزی مانند ویزا یا پی پال در وسط، یک پول را دو بار خرج نخواهد کرد. برای انجام این کار، شبکه‌ها از چیزی به نام «مکانیزم اجماع» استفاده می‌کنند که سیستمی است که به همه‌ی رایانههای موجود در یک شبکه رمزنگاری اجازه می‌دهد درباره‌ی تراکنش‌های قانونی به توافق برسند.
امروزه دو مکانیسم اجماع عمده توسط اکثر ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند. «اثبات کار» قدیمی‌تر از «اثبات سهام» است که توسط بیت کوین، اتریوم 1.0 و بسیاری از ارزهای دیجیتالی دیگر استفاده می‌شود. مکانیسم اجماع جدیدتری که اثبات سهام نامیده می‌شود و اتریوم 2.0، کاردانو، تزوس و سایر ارزهای دیجیتال (به طور کلی جدیدتر) را تقویت می‌کند. برای درک اثبات سهام، ابتدا باید اثبات کار را درک کنید.
اثبات کار چیست؟
اثبات کار، مکانیزم اصلی اجماع ارز دیجیتال است که برای اولین بار توسط بیت کوین استفاده شد. اثبات کار و ماین، ایده‌هایی نزدیک به هم هستند. دلیل اینکه به آن "اثبات کار" می‌گویند این است که شبکه به قدرت پردازشی زیادی نیاز دارد. بلاکچین‌های اثبات کار توسط ماینرهای مجازی در سراسر جهان ایمن و تأیید می‌شوند تا اولین کسانی باشند که یک معمای ریاضی را حل می‌کنند. برنده‌ی این کار، می‌تواند بلاکچین را با آخرین تراکنش‌های تأیید شده بروزرسانی کند و کریپتو را به عنوان پاداش دریافت کند.
اثبات کار مزایای قدرتمندی دارد، به خصوص برای یک ارز دیجیتال نسبتاً ساده اما بسیار ارزشمند مانند بیت کوین. این راه یک راه ثابت و قدرتمند برای حفظ یک بلاکچین غیرمتمرکز ایمن است. با افزایش ارزش یک ارز دیجیتال، ماینرهای بیشتری برای پیوستن به شبکه تشویق می‌شوند و در نتیجه قدرت و امنیت شبکه افزایش می‌یابد. به دلیل میزان قدرت پردازشی موجود، دخالت هر فرد یا گروهی در بلاکچین ارز دیجیتال ارزشمندی مانند بیت کوین، عملاً غیرممکن است.
از طرف دیگر، اثبات کار، یک فرآیند پرانرژی است که می‌تواند در مقیاس بندی برای تطبیق تعداد زیادی از تراکنش‌هایی که بلاکچین‌های سازگار با قراردادهای هوشمند مانند اتریوم می‌توانند ایجاد کنند، مشکل داشته باشد. بنابراین جایگزین‌هایی برای آن ایجاد شده است که محبوب‌ترین آنها "اثبات سهام" نامیده می‌شود.
اثبات سهام چیست؟
توسعه دهندگان اتریوم از همان ابتدا متوجه شدند که اثبات کار، محدودیت‌هایی را در مقیاس بندی ایجاد می‌کند که در نهایت باید بر آن غلبه کرد. در حالی که بلاکچین بیت کوین عمدتاً باید تراکنش‌های ورودی و خروجی بیت کوین را پردازش کند، بلاکچین اتریوم، مانند یک دسته چک گسترده باید مجموعه‌ی وسیعی از تراکنش‌های DeFi، قراردادهای هوشمند، استخراج و فروش NFT و هر نوآوری را که توسعه دهندگان ارائه می‌دهند را پردازش کند.
نسخه‌ی ارتقا یافته‌ی اتریوم از مکانیسم اجماع سریع‌تر و کم مصرف‌تری به نام اثبات سهام استفاده می‌کند. راه حل آنها ساختن یک بلاکچین کاملاً جدید (ETH2) بوده است. ارزهای رمزنگاری شده از جمله Tezos ،Cardano و Atmos همگی با هدف به حداکثر رساندن سرعت و کارایی، با وجود کاهش هزینه‌ها، از مکانیسم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کنند.
در سیستم اثبات سهام، استیکینگ (سهام گذاری) عملکردی مشابه استخراج اثبات کار دارد، به این ترتیب که فرآیندی است که در آن یک شرکت کننده در شبکه انتخاب می‌شود تا آخرین دسته از تراکنش‌ها را به بلاکچین اضافه کند و در ازای آن مقداری ارز دیجیتال را بدست آورد.
جزئیات دقیق، بسته به پروژه متفاوت است، اما به طور کلی اثبات سهام بلاکچین‌ها از شبکه‌ای از «تأییدکنندگان» استفاده می‌کند که در ازای فرصتی که برای اعتبار سنجی تراکنش‌های جدید و بروزرسانی بلاکچین و کسب پاداش بدست می‌آورند، ارز دیجیتال خود را مشارکت می‌دهند.
شبکه، برنده را بر اساس مقدار ارز رمزنگاری شده‌ی هر اعتبار سنجی در استخر و مدت زمانی که در آنجا نگه داشته است، انتخاب می‌کند. به زبان ساده، شرکت کنندگانی که بیشترین سرمایه گذاری را انجام داده‌اند، پاداش دریافت خواهند کرد.
- بیشتر بدانید: استخر نقدینگی چیست؟
هنگامی که برنده آخرین بلوک تراکنش‌ها را تأیید کرد، اعتبارسنج‌های دیگر می‌توانند صحت بلوک را تأیید کنند. هنگامی که تعداد آستانه‌ای از گواهی‌ها ساخته شد، شبکه، زنجیره‌ی بلوکی را به روز می‌کند. همه‌ی اعتبار سنج‌های شرکت کننده، پاداشی را در قالب ارز دیجیتال بومی آن بلاکچین دریافت می‌کنند که معمولاً توسط شبکه به نسبت سهم هر اعتبارسنجی توزیع می‌شود.
"اعتبارسنج شدن" یک مسئولیت بزرگ است و به دانش فنی نسبتاً بالایی نیاز دارد. حداقل مقدار کریپتویی که اعتبارسنج‌ها باید به اشتراک بگذارند، اغلب نسبتاً زیاد است (برای مثال 32 ETH برای ETH2). اعتبارسنج‌ها در صورت آفلاین شده گره‌شان و یا تأیید یک بلوک تراکنش بد، بخشی از سهام خود را از طریق فرآیندی به نام Slashing از دست خواهند داد.
اما اگر این مسئولیت بیش از حد سنگین به نظر می‌رسد، باز هم می‌توانید با پیوستن به استخری که توسط شخص دیگری اداره می‌شود در استیکینگ (سهام گذاری) شرکت کنید.
تفاوت بین اثبات کار و اثبات سهام چیست؟
مصرف انرژی یکی از تفاوت‌های عمده بین این دو مکانیسم اجماع است. از آنجایی که بلاکچین‌های اثبات سهام، نیازی به استفاده از برق برای فرآیند‌های تکراری ندارد (رقابت برای حل همان معما) به شبکه‌ها اجازه می‌دهد تا با مصرف منابع کم، کار خود را انجام دهند.
